Κλέφτικο. Η Αναβίωση της Παλιάς Λελοβίτικης Αποκριάς

Την Παρασκευή, 16 Φεβρουαρίου 2024, στις 7:30΄ μ.μ. μαζεύτηκαν στην αίθουσα Πολλαπλών Χρήσεων του Γυμνασίου-Λυκείου Θεσπρωτικού τα μέλη που θα παίξουν το «Κλέφτικο». Σκοπός τους είναι η αναβίωση ενός παλιού εθίμου των Λελόβων που έρχεται από τα χρόνια της Τουρκοκρατίας, μετά το 1800.

Το Κλέφτικο αναφέρεται στα χρόνια όταν στα χωριά μας είχαμε τουρκοκρατία. Μιλάμε επίσης για την προβιομηχανική εποχή στην εριοχή μας, όταν ήταν ακόμη τα επαγγέλματα του Καλατζή, του Τσαρουχά, του Βαρελά, του Γύφτου κλπ.

Τα σημαίνοντα πρόσωπα του χωριού, στο παραπάνω δρώμενο είναι ο Μουχτάρης, δηλαδή ο πρόεδρος του χωριού, ο παππάς και ο δάσκαλος.

Το Κλέφτικο παιζόταν ανελλιπώς μέχρι το 1936 στα Λέλοβα, στο Μεσοχώρι. Μετά σταμάτησε λόγω της δικτατορίας του Μεταξά.

Αναβίωσε πάλι τα έτη 1976-1981 με πρωτοβουλία κυρίως του Μορφωτικού Συλλόγου Θεσπρωτικού.

Αυτό το δρώμενο παιζόταν κάθε χρόνο στις Αποκριές.

Στις μέρες μας βλέπουμε με μεγάλη προσοχή να επιχειρείται και πάλι η αναβίωσή του από τους Φίλους της Λαογραφικής Συλλογής Γιώργος Γιάννος.

Ο θίασος προετοιμάζεται, λοιπόν, για να δώσει την παράσταση στις 16 Μαρτίου 2024, στις 16:00΄ το απόγευμα, στον αύλειο χώρο της Λαογραφικής Συλλογής Γιώργου Γιάννου.

Ο κύριος συντελεστής αυτού του εγχειρήματος είναι ο Καλδάνης Απόστολος, ο οποίος έγραψε τα κείμενα και την σκηνοθεσία του. Αυτός έχει και την γενική ευθύνη όλου του έργου.

Βασικοί συντελεστές είναι οι Φίλοι της Λαογραφικής Συλλογής «Γιώργος Γιάννος», από τους οποίους ο Γιάννος Βασίλης μίλησε στους παρευρισκόμενους.

Ο Βασίλης Γιάννος απευθυνόμενος στους παρευρισκόμενους ανέφερε ότι δύο πράγματα πρέπει να έχουμε υπόψη μας: (α) Εκμάθηση των ρόλων και (β) Πρόβες.

Αναφέρθηκε συνοπτικά στους ρόλους του δρώμενου, στις ενδυμασίες των κ.λπ. Είπε ότι το δρώμενο αυτή τη φορά θα γίνει στον χώρο της Λαογραφικής Συλλογής Γιάννου, όπου το κτίριο είναι το ίδιο από μόνο του το σκηνικό. Αφού μίλησε για τα πρόσωπα που πρέπει να έχουμε, στην συνέχεια είπε ότι πρέπει να φροντίσουμε να βρούμε έναν γάιδαρο και μια κατσίκα, για τις ανάγκες των σκηνικών.

Ο Αποστόλης Καλδάνης μέσω κινητού τηλεφώνου χαιρέτησε τα πρόσωπα που παραβρέθηκαν, τους ανέφερε για τον ρόλο του καθενός, και ότι αρχές Μαρτίου θα είναι κι ο ίδιος εδώ (στα Λέλοβα), ώστε να τρέξουν και να συντονιστούν καλύτερα όλα στο δρώμενο.

Η κ. Κωστούλη Πανοραία, από τους συντελεστές της όλης οργάνωσης, πρώην διευθύντρια της Τράπεζας Πειραιώς στο Θεσπρωτικό, και τώρα στέλεχος της ίδιας Τράπεζας στην Πρέβεζα, αναφέρθηκε κι αυτή στους ρόλους. Η ίδια θα αναλάβει τον ρόλο της νύφης.

Στην συγκέντρωση ήταν καταλυτική η παρουσία του κ. Μήτσιου Ιωάννη. Αυτός ανέφερε πως παιζόταν τα παλιά χρόνια αυτό το δρώμενο. Ο Γιάννης, μας μετέφερε από τα λόγια και την ατμόσφαιρα της παλιάς εποχής και έδωσε άλλο τόνο στα λόγια και στα σκηνικά του.

Τα πρόσωπα που υποδύονται οι συγχωριανοί μας, είναι τα εξής:

Μουχτάρης, Γραμματικός, Παππάς, Δάσκαλος, Κομπογιανίτης Γιατρός, Βαρελάς, Γύφτος, Καλαντζής, Καφεντζής, Τσαρουχάς, Μυλωνάς, Φορατζής, Μοιρολογίστρα, Γκρινιάρα Πεθερά, Κακιά Νύφη, Κουτσομπόλα, Καπετάνιος, Σκορδόμπεης, Κλέφτες-Παλληκάρια, Υπασπιστής, Τουρκική Ένοπλη Δύναμη (Κοσιάδα). 

Ο Βασίλης Γιάννος, μοίρασε σε όλους το μικρό βιβλίο με το Κλέφτικο και μια σελίδα με την δική μας, την τοπική μας ντοπιολαλιά, έργο του Αποστόλη Καλδάνη.

Παραθέτουμε μερικές λέξεις από την παραπάνω δική μας ντοπιολαλιά:

Κριτσιανίδα = το άνω μέρος του αυτιού

Κορκοκέφαλο = η κορυφή του κεφαλιού

Ξεπετσαλιάσκε = γδάρθηκε

Απίσθομα = μπρούμητα, ανάποδα

Φορτοτήρα = βοηθητικό ξύλο φορτώματος

Θιαμένομαι = σε παρατηρώ, σε κάνω χάζι

Καρκαλέτσος = έντονος βήχας

Βουρλιάρες = τρελές

Σιορλόπ = ανευθυνότητα

Σε όλους τους παραπάνω αξίζουν πολλά συγχαρητήρια και θα είναι μια από τις μεγάλες πολιτιστικές επιτυχίες η αναβίωση του παραπάνω παραδοσιακού Λελοβίτικου εθίμου που παιζόταν τον καιρό της Αποκριάς.

Η Λαογραφική Συλλογή Γιώργος Γιάννος, κάτω από την σκέπη της οποίας οργανώνεται το δρώμενο αυτό, δίνει το στίγμα της για την πολιτιστική αναβάθμιση της περιοχής μας.

Τα θερμά μας συγχαρητήρια σε όλους τους συγχωριανούς μας που θα υποδυθούν τους ρόλους του δρώμενου.

Ευχόμαστε «Καλή Επιτυχία» σε όλους.